Þjóðhátíðardagur Svíþjóðar

Þrátt fyrir mikla sérstöðu hefur þjóðhátíðardagur Svíþjóðar í raun ekki verið frídagur mjög lengi. En á sama tíma á hún sér sögu sem nær nokkur hundruð ár aftur í tímann. Hvernig því er fagnað er hins vegar mjög mismunandi eftir stöðum í Svíþjóð og á vissan hátt er tilvist þess enn umdeild.

Við höfum tekið djúpt kafa í þjóðhátíðardegi Svíþjóðar.

Gamla Svíþjóð en nútíma hefð

Á alþjóðavísu er Svíþjóð eitt af þeim löndum sem hafa verið sameinuð lengst. Það er í raun eitt af elstu konungsríkjum í heimi. En þrátt fyrir þetta er þjóðhátíðardagur Svíþjóðar nokkuð nýtt fyrirbæri. Það var ekki fyrr en undir lok 19. aldar sem ákveðið var að fagna Svíþjóð sem sameinuðu ríki.

Saga dagsins í dag er áhugavert nátengd Skansen. Hugmyndin með Skansen hefur alltaf verið að tákna eins konar lifandi smámynd af Svíþjóð, sem þýðir að frá upphafi var hugmynd um að einbeita sér að Svíþjóð sem þjóðríki.

Þegar ákveðið var árið 1893 að fagna Svíþjóð var ákveðið að gefa endurgjöf til 6. júní 1523 þegar Gusta Vasa varð konungur og jafnframt tákn sameinaðs Svíþjóðar.

Nokkuð nýtt frí

Þótt þjóðhátíðardagur Svíþjóðar nái nú meira en hundrað ár aftur í tímann var það ekki fyrr en árið 2005 sem hann varð almennur frídagur. Það gerir daginn á spennandi hátt bæði nýtt og gamalt fyrirbæri.

Hátíðin er mjög mismunandi eftir stöðum í Svíþjóð. En sem fánadagur er sjálfgefið að draga sænska fánann að húni. Ólíkt öðrum hátíðum er í raun ekkert raunverulegt sniðmát fyrir hvernig þjóðhátíðardaginn skuli haldinn hátíðlegur. Sérstaklega heldur Skansen áfram að vera samnefnari og það er líka þar sem stór hluti hátíðarinnar fer í raun fram. Hvort dagurinn muni ná meiri víðtækri stuðningi meðal almennings er hins vegar enn óljóst.

Föstudagurinn langi og mánudagur um páska

Í kristnum sið eru föstudagurinn langi og annar dagur páska tvær mjög mikilvægar hátíðir sem eru báðar nauðsynlegar fyrir athygli Jesú. En jafnvel í hinum veraldlega heimi hafa þessir dagar víða stöðu opinbers heils dags.

Þrátt fyrir að um frídaga sé að ræða hafa hátíðarhöld í mörgum löndum meira og minna ekki átt sér stað. Það sem er sérstakt er að sums staðar er varla tekið eftir helgunum en annars staðar er um mjög stóra viðburði að ræða.

Hér er aðeins meiri upplýsingar um hvað páskadagurinn og föstudagurinn langi snúast í raun um.

Góður föstudagur

Föstudagurinn langi er í grundvallaratriðum kristin hátíð sem fer fram til minningar um krossfestingu Jesú. Hún gerist föstudaginn fyrir páska og hefur sem upphaflega hugmynd að einblína á þjáninguna sem Jesús gekk í gegnum í tengslum við krossfestinguna. Í Svíþjóð leið fram á 17. öld þar til það varð frídagur.

Dagsetning föstudagsins langa er mjög breytileg frá ári til árs og þess vegna er sagt að hann eigi sér stað á föstudaginn fyrir páska. Í mörgum löndum er föstudagurinn langi haldinn hátíðlegur með táknrænni krossfestingu. Í tengslum við þetta er líka lengri föstutími.

Fyrir Svíþjóð hefur föstudagurinn langi í heildina verið lágstemmd frídagur sem er í raun ekki haldinn hátíðlegur utan kirkjulegra hringa. Alþjóðlega hefur það hins vegar verið töluvert áþreifanlegra.

annar í páskum

Páskadagur er einnig almennur frídagur í mörgum löndum. Það er haldið upp á fyrsta mánudag eftir páska. Í Bandaríkjunum hefur páskadagur hins vegar sérstöðu þar sem hann er ekki frídagur alls ríkisins. Því er hátíðin mjög mismunandi á mismunandi stöðum.

Annar dagur páska er upphaflega dagur til að fagna upprisu Jesú. Því á hátíðin sér sögulegan grunn í guðsþjónustunni. Það væri sennilega ekki of ósanngjarnt að segja að annan dag páska sé fyrst og fremst tekið eftir þeim sem heimsækja kirkjuna reglulega.